آتش سوزی
آتش سوزی در مرکز داده آتلانتا در سال 2016 منجر به قطع برق و منجر به لغو 2،000 پرواز و از دست رفتن 150 میلیون دلار درآمد شد.
همچنین در سال های گذشته، آتش سوزی در یک دیتا سنتر در استرالیا تقریباً منجر به قطع ارتباط مشتریان به مدت 24 ساعت و عدم ارایه خدمات به 400.000 مشتری شد. که سبب عدم امکان دسترسی آنها به حساب هایی با گردشی به میزان 57.5 میلیارد دلار شد.
اتاق‌های سرور به جهت نگهداری از اطلاعات کسب و کار ها راه اندازی می شوند که شامل صدها رایانه، عملیات مخابراتی و ذخیره‌سازی داده ها ، پردازش سایت های کسب و کار ها و … به صورت یکپارچه می باشد. با این همه تجهیزات الکتریکی، جای تعجب نیست که مراکز داده ( اتاق سرور ، دیتا سنتر ) نقطه اصلی برای احتراق هستند. آتش سوزی دیتاسنتر ( اتاق سرور) یکی از بدترین بلایایی می باشد که می‌تواند برای یک کسب‌وکار رخ دهد.
دلایل رایج آتش سوزی در اتاق های سرور و مراکز داده :
خرابی الکتریکی تجهیزات: بارگذاری بیش از حد پریزها یک مشکل رایج است که معمولاً مورد توجه قرار نمی‌گیرد. اتصال کوتاه در قطعات الکتریکی مانند سوئیچ‌ها یا اینورترهای برق نیز می‌تواند منجر به مشکلات مشابه شود.
گرمای بیش از حد لوازم الکترونیکی: اگر سیستم‌های خنک‌کننده از کار بیفتند یا اتاق به‌خوبی تهویه نشود، قطعات الکترونیکی ممکن است بیش از حد گرم شوند و این امر می‌تواند به احتراق منجر شود.
مشکلات سیم‌کشی زیرین: زمانی که کف‌های زیرین از استحکام کافی برخوردار نباشند، سیم‌کشی‌های زیرین ممکن است دچار آسیب شوند که این وضعیت می‌تواند منجر به گرم شدن بیش از حد یا ایجاد جرقه‌های خطرناک شود.
آتش‌سوزی‌های ناشی از مجاورت: به دلیل اینکه دیوارهای اتاق سرور معمولاً دارای سوراخ‌ها و مجراهای متعددی برای عبور کابل‌ها به اتاق‌ها و دفاتر مجاور هستند، نسبت به آتش‌هایی که در نزدیکی رخ می‌دهند، آسیب‌پذیرتر هستند. زمانی که آتش به اتاق سرور می‌رسد، به سرعت آن را در بر می‌گیرد و سپس به منبع خطرناکی از گازهای مضر تبدیل میشود.
تجمع کثیفی و گرد و غبار: فن‌های خنک‌کننده و سایر قطعات تجهیزات به راحتی گرد و غبار جذب می‌کنند و هنگامی که این گرد و غبار انباشته میشود، اجزا را عایق کرده و باعث گرم شدن بیش از حد آنها میشود که در نهایت می‌تواند به حریق منجر شود.
تقریباً یک سوم از کل مراکز داده در سراسر جهان در2 سال گذشته دچار خاموشی شده اند که نسبت به سال 2023 به میزان 25٪ افزایش یافته است. گرچه آتش سوزی سومین دلیل اصلی این خرابی ها بوده است، اما بیشترین تأثیر را در خرابی دارد. به طور متوسط 25 ساعت طول می کشد تا مراکز داده آسیب های ناشی از آتش سوزی را حذف نمایند.
ایمنی حریق :
از بحث های کلیدی در امنیت فضاهای ساختمانی و صنعتی است. هر مکان ساختمانی و یا صنعتی مستعد رخداد حریق است. هر اندازه در این مکان‌ها از متریال‌های آتش‌زای بیشتری استفاده شود، قاعدتاً رخداد حریق جدی‌تر است. اما می‌توانیم با تمهیداتی علمی از احتمال وقوع حریق جلوگیری کنیم و یا در صورت آتش گرفتن از سرعت عمل مناسبی در اطفاء حریق برخوردار باشیم. ایمنی حریق مجموعه دستورالعمل‌ها و یا تجهیزاتی است که از فضاهای ساختمانی و صنعتی در برابر آتش محافظت کرده و احتمال رخداد حریق در ابعاد گسترده را کاهش می‌دهد.
ایمنی حریق از موضوعات جدید در بحث طراحی فضاهای ساختمانی و صنعتی است. در نگاه کلی به هر نوع اقدام جهت جلوگیری از وقوع حریق و یا کاهش اثرات آن و همچنین به هر نوع واکنش مناسب در مقابل رخداد حریق برای خاموش کردن آن اصطلاحاً ایمنی حریق گفته میشود.
ایمنی حریق بخش پررنگی از چالش‌های رخداد حریق است. به شکلی که با هدف پیشگیری قبل از حادثه طراحی شده است
اهداف ایمنی حریق :
اگر چه جلوگیری از وقوع حریق اصلی‌ترین موضوع در اهداف ایمنی حریق است و کل دستورالعمل‌ها و یا اجزای ایمنی حریق برای این منظور طراحی شده است؛ اما در نگاهی بالاتر اهداف دیگری نیز مد نظر قرار می‌گیرند. این اهداف در موارد زیر دسته‌بندی می‌شوند:
- کاهش احتمال وقوع حریق
- کاهش مصدومیت انسانی در صورت وقوع حریق
- کاهش مرگ‌ومیر انسان در صورت وقوع حریق
- کاهش آسیب به تجهیزات در صورت وقوع حریق
- کاهش زمان پاسخ در شناسایی و اطفای حریق
- جلوگیری از توسعه حریق
اجزای ایمنی حریق :
یکی از اجزای اصلی و مهم ایمنی حریق طراحی ، تامین و اجرای مناسب سیستم اعلام حریق و اطفاء حریق اتوماتیک می باشد.
اهمیت کاربرد تجهیزات اعلام و اطفا حریق
تجهیزات اعلام و اطفا حریق بخش جدایی ناپذیر از استراتژی های ایمنی ساختمان ها هستند. استفاده از این تجهیزات و نگهداری صحیح آن ها می تواند تفاوت بزرگی در کاهش خسارات و نجات جان افراد در مواقع اضطراری ایجاد کند.با انتخاب و نصب صحیح این تجهیزات، رعایت استانداردها، و بهره گیری از فناوری های نوین، می توان به بهبود قابل توجهی در ایمنی ساختمان ها دست یافت و خطرات ناشی از آتش سوزی را به حداقل رساند.
سیستم اطفاء حریق : FM200
بهترین روش اطفای حریق در دیتاسنتر: سیستم اطفای حریق FM200، انتخابی مطمئن و کارآمد
دیتاسنترها، به عنوان قلب تپنده زیرساخت‌های دیجیتال، نیازمند راهکارهای اطفای حریق ایمن، سریع و بدون آسیب به تجهیزات هستند. در این میان، سیستم اطفای حریق FM200 بهترین و کارآمدترین روش‌های خاموش کردن آتش در محیط‌های حساس مانند دیتاسنترها محسوب میشود.
گاز HFC227ea با برند تجاری FM200 از خانواده clean agent ها یا گازهای بی اثر میباشد. این گاز یک گاز غیر سمی، بدون بو و همین طور سازگار با محیط زیست است و همچنین این گاز نارسانایی الکتریکی دارد.
قابل ذکر است این گاز برای انسان مضر نیست. که بر اساس استاندارد MSDS این گاز اثرات تخریبی محیطی بسیار کم بدون اثر روی تجهیزات الکترونیکی در کلاس C حریق را دارد و همچنین این گاز دارای قابلیت خاموش کنندگی بالایی دارد.
مشخصات فنی گاز : FM200
گاز FM200 از لحاظ فنی دارای ویژگیهایی است که در ذیل به بررسی آن میپردازیم :
نام تجاری محصول : هپتا فلوئورپروپن (Heptafluoropropane)
نام تجاری : FM200(HFC227ea)
فرمول شیمیایی : CF3CHFCF3
وزن مولکولی : ۱۷۰
چگالی در حالت مایع : ۱۴۰۷ kg/m
دمای بحرانی : ۱۰۱٫۷C
فشار بحرانی : ۲۹٫۱۲ bar
غلظت طراحی برای کلاس A حریق : ۷٫۵%
غلظت بدون اثر این گاز بر روی انسان (NOAEL) به درصد : 9%
غلظت کم اثر این گاز بر روی انسان(NOAEL) به درصد : 10.5%
از خانواده clean agent ها یا گاز های بی اثر می باشد که بر اساس استاندارد msds گازها اثرات تخریب محیطی کم بدون اثر روی تجهیزات الکترونیکی در کلاسc حریق و با قابلیت خاموش کنندگی بالا می باشد .مکانیزم اثر این گاز به صورتی است که در سناریوی حریق عامل اصلی گسترش حریق ترکیب مولکولهای آتش با اکسیژن برای توسعه میباشند.گاز fm۲۰۰ (سیستم اطفا FM۲۰۰) به جای کاهش سطح اکسیژن محیط روی مولکولهایی که میل ترکیبی بالایی با اکسیژن داشته اثر میکند و جلوی ترکیب ان با اکسیژن محیط و گسترش حریق را می گیرند یعنی در اصل سطح اکسیژن محیط کاهش نیافته انسان به تنفس خود ادامه داده ولی در ان محیط که گاز تخلیه شده دیگر حتی کبریت هم روشن نمیشود یا حریق به حیات خود نمیتواند ادامه دهد. در نتیجه آتش خاموش میشود. و بعد از تخلیه تشکیل نمیشود. از نظر زیست محیطی نسبت به گاز هالون کمتر در جو لایه اوزون باقی مانده و خود به خود خارج می شود .
استفاده از اطفا حريق سيستم FM200 برای چه مکان هایی مناسب است؟
به دلیل نوع عملکرد این گاز، قدرت خاموش کنندگی بالا، خاصیت سمی کم و اصلی ترین عامل، عدم رطوبت، نم و آب، استفاده از این گاز در مکان‌های بسته مخصوصا جاهایی که تجهیزات الکتریکی وجود دارد توصیه می شود. از جمله مکان‌هایی که این سیستم برای استفاده در آنها مناسب می باشد می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- محل نگهداری تجهیزات مخابراتی
- اتاق سرور و رایانش مرکزی
- اتاق های مانیتورینگ و کنترل
- مراکز آرشیو اسناد و مدارک و بایگانی ها
- موزه ها، نمایشگاه ها
- مراکز نگهداری تجهیزات و مواد پزشکی و دارویی
- مراکز و ذخیره سازی داده ها
ویژگی های سیستم اطفا حریق FM200 به شرح زیر می باشد:
- جایگزینی مناسب برای هالون ۱۳۰۱
- قابلیت اطفا حریق در مدت زمان کوتاه ( در حدود ۱۰ ثانیه)
- غلظت طراحی بسیار پایین (۷ درصد)
- فشار ذخیره سازی پایین 24 و 42 بار
- نیاز به تعداد سیلندر کم جهت ذخیره سازی گاز
- نداشتن اثرات مخرب بر روی تجهیزات پس از عملکرد و تخلیه
- عایق جریان الکتریکی
- عدم تاثیر مخرب بر لایه ازون (عمر کوتاه در جو حدود 30 سال)
- عدم کاهش اکسیژن پس از تخلیه
- عدم ایجاد برودت شدید پس از تخلیه
مقایسه سیستم اطفای حریق FM200 در دیتاسنتر با سایر روش‌های اطفای حریق
نتیجه‌گیری: چرا سیستم اطفای حریق FM200 بهترین انتخاب برای دیتاسنتر است؟
با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد سیستم اطفای حریق FM200، این روش بهترین گزینه برای حفاظت از دیتاسنترها در برابر آتش‌سوزی است. سرعت بالا، عدم آسیب به تجهیزات، ایمنی برای انسان و نیاز کم به فضا از جمله عواملی هستند که سیستم اطفای حریق FM200 را از سایر روش‌های اطفای حریق متمایز می‌کنند.